GLE-POLSKA
Stowarzyszenie Psychoterapii Egzystencjalnej
Celem Analizy Egzystencjalnej jest pomoc w znalezieniu takiego sposobu życia, który charakteryzować będzie pełna wewnętrzna akceptacja swoich działań. Życia, które będzie afirmacją bytu jednostki i będzie dążyło do urzeczywistnienia potencjałów człowieka. Chociaż opis ten współbrzmi z rogeriańską kongruencją, Analiza Egzystencjalna kładzie większy nacisk na aktywne decyzje i zobowiązania jednostki, a nie na towarzyszący im nastrój czy odczucia. Świadoma psychodynamicznych mechanizmów odsłania i akcentuje nieredukowalny do nich wymiar „noodynamiki” – opisywanej i badanej przez Viktora Frankla w kontekście klinicznym dynamiki osobowych wartości.
Analizę Egzystencjalną można zdefiniować jako fenomenologiczne, zorientowane na klienta podejście psychoterapeutyczne. Jej celem jest wspieranie człowieka w pełnym (zarówno intelektualnym, jak i emocjonalnym) doświadczaniu siebie i świata. Analiza Egzystencjalna pomaga podejmować decyzje w zgodzie ze sobą, brać na siebie odpowiedzialność za swoje życie i umożliwia perspektywę by lepiej sobie w nim radzić.
Analizę Egzystencjalną można stosować zarówno w przypadku trudności poznawczych, emocjonalnych, jak i behawioralnych o psycho-społecznych, psycho-somatycznych oraz czysto psychologicznych przyczynach. Proces terapeutyczny wykorzystuje fenomenologiczną analizę emocji, które traktowane są jako główny ośrodek doświadczenia. Praca nad historią życia klienta i empatyczne podejście terapeuty ułatwiają dostęp do własnych emocji, ich zrozumienie i twórcze wykorzystanie. Logoterapia to metoda poradnictwa, która skupia się na poszukiwaniu sensu doświadczeń i wydarzeń życiowych.
Znaczenie egzystencji człowieka w dużym stopniu zależy od niego samego. Składa się z egzystencjalnego znaczenia, które pozostaje subiektywne i może być wyrażane w konkretnych sytuacjach. Analiza Egzystencjalna wspomaga ten proces.
Ludzka egzystencja jest wypełniona możliwościami i potencjalnymi znaczeniami. To konstytuuje ontologiczne znaczenie, które leży poza domeną psychologii i psychoterapii ale należy do domeny filozofii i religii.
Ludzkie życie zawsze było zawieszone w przestrzeni pomiędzy egzystencją jako otwartą potencjalnością z jednej i moralnymi zobowiązaniami, jakie obecne są w człowieku z drugiej strony.
Ludzkie wybory muszą godzić oba te czynniki. Życie nigdy nie jest spełnione, ale zawsze pokazuje możliwości, które czekają na zrealizowanie.
W każdej sytuacji, niezależnie od tego, czy wydaje się ona banalna czy trudna, zawiera się możliwość lub zadanie, które czekają na zrealizowanie.
Twórca Analizy Egzystencjalnej, Viktor Frankl (1905-1997), uważał, że najgłębszą, najbardziej fundamentalną motywacją, jaka kieruje ludźmi jest poszukiwanie znaczenia. W rozwoju Analizy Egzystencjalnej wypracowano jeszcze trzy fundamentalne, egzystencjalne (osobowe) motywacje, które poprzedzają motywację poszukiwania znaczenia. Wszystkie cztery prowadzą do głębokiego, osobowego życia.
Jesteśmy motywowani podstawowym pytaniem egzystencjalnym: Jestem, ale czy mogę być jako osoba? Czy mam dostateczną przestrzeń, ochronę i wsparcie? Możności bycia doświadczamy, kiedy odczuwamy akceptację. Odczuwanie akceptacji umożliwia nam wytworzenie postawy akceptowania nas samych. Jeśli brak nam możności bycia, odczuwamy lęk.
Jesteśmy motywowani podstawowym pytaniem o życie: Żyję, ale czy jestem z tego zadowolony? Czy odczuwam spełnienie, umiłowanie życia, uznanie wartości? Poczucie wartości własnego życia opiera się na głębokim poczuciu, że dobrze jest żyć (być tutaj). Brak takiego poczucia prowadzi do depresji.
Jesteśmy motywowani podstawowym pytaniem o siebie: Jestem sobą, ale czy odczuwam wolność bycia sobą? Czy doświadczam uwagi, sprawiedliwości, wartości, szacunku, czy ja, jako taki, jestem doceniany? Deficyty na tym poziomie mogą prowadzić do zaburzeń osobowości bądź objawów histrionicznych.
Jesteśmy motywowani pytaniami o znaczenie egzystencji: Jestem tutaj, lecz po co? Co takiego, tu i teraz, czyni moje życie częścią znaczącej całości? Po co żyję? Niemożność choćby częściowej odpowiedzi na te pytania może prowadzić do uzależnień i samobójstw.
Osoba, której życie jest wypełnione znaczeniem odczuwa i czyni to, co wartościowe.
Człowiekowi można odebrać wszystko z wyjątkiem jednego – ostatniej z ludzkich swobód: swobody wyboru swojego postępowania w konkretnych okolicznościach, swobody wyboru własnej drogi.
V. Frankl
Był austriackim neurologiem i psychiatrą uznanym za założyciela „trzeciej wiedeńskiej szkoły psychoterapii” - Analizy Egzystencjalnej i Logoterapii. Napisał ponad 30 książek, w których przybliża założenia i praktykę opracowanej przez siebie metody. Kilka z nich – w dobrych przekładach – jest dostępnych w języku polskim.
Lekarz medycyny ogólnej, psycholog kliniczny, psychoterapeuta, superwizor, coach. Przez wiele lat bliski współpracownik Viktora Frankla, ojca logoterapii i twórcy podstaw Analizy Egzystencjalnej. Do 2017 roku Przewodniczący Międzynarodowego Stowarzyszenia Logoterapii i Analizy Egzystencjalnej (GLE – International), wiceprzewodniczący Międzynarodowej Federacji Psychoterapii (IFP), profesor zwyczajny, praktykujący psychoterapeuta, autor licznych publikacji z zakresu logoterapii i psychoterapii egzystencjalnej – obecnie trzy z nich zostały przetłumaczone na polski. Z ramienia GLE – International Alfried nadzoruje prowadzenie szkoleń w GLE – Polska, będąc również jego honorowym członkiem.